Port Kataterler

13:41 pharmak 0 Comments

Port katater ya da port vücuttaki venlere sürekli ulaşımı sağlayan venöz cihazlardır. Port katater "portal" ve "katater" kelimelerinin birleşiminden oluşur. Portal genellikle köprücük kemiğinin arkasına göğüsün üst kısmında cilt altına implante edilen rezervuar anlamını ifade eder. Katater ise portaldan vücuttaki büyük venlere- genellikle superior vena cava (SVC)- uzanan esnek, yumuşak tüplerdir. Port tamamı ile cilt altına yerleştirilip, cilt yüzeyinde hafif bir kabarıklık olarak hissedilir.

Port katater kemoterapi ilaçları, kan ürünleri, antibiyotikler ve IV sıvılar gibi ilaçların doğrudan kan akımına verilmesi doğrudan vene ulaştırması nedeni ile de kemoterapi ajanları daha güvenli bir şekilde uygulanabilir. Porttan aynı zamanda çeşitli testler için kan örneği alınabilmektedir.

Port olmadan SVC gibi büyük venlere ulaşmak  zor olup, düzenli uygulamalar için zaman kaybettiricidir. Bu nedenle de uzun süreli IV tedavi alan ve kan örneği veren kanser hastaları için oldukça kullanışlıdırlar. Çoğu kemoterapi ajanı kollarda veya bacaklardaki küçük venlere uygulanıp, çevre dokulara sızarsa kimyasal yanıklara ortaya çıkabileceğinden ciddi irritasyonlara neden olabilir. Bu nedenle de genellikle SVC gibi vücuttaki büyük venler aracılığı ile uygulanırlar. 





Şekil: Port katater yerleşimi

Port kataterin tamamen içeride olması nedeni ile enfeksiyon riski düşüktür. Yüzme hariç hastaların aktivitesi kısıtlanmaz. Komplikasyonlar yaygın olmayıp, aşağıdaki şekildedir.

  • Portta veya kataterde pıhtı:Kan dolaşımındaki herhangi kalıcı kataterde olduğu gibi kataterin çevresinde veya içinde kan inceltici kullanımını gerektirebilen kan pıhtısı oluşum riski vardır.Pıhtılaşma doğru katater bakımı ile önlenebilir.
  • Enfeksiyon: Port katater etrafındaki dokular enfekte olabilir, antibiyotik tedavisi gerektirebilir. Enfeksiyon ciddi düzeyde ise nadiren port katater çıkarılabilir.

Port kataterler deneyimli hekimler tarafından genel anestezi altında vücuda yerleştirilirler. Düzgün katater bakımı ile herhangi komplikasyon yaşanmadan daha güvenli şekilde kemoterapötik ve diğer ajanlara uygulama imkanı sağlanır.

Kaynak: Porthacaths, Howard J, Jill O, JAMA Oncology, January 2016, Vol 2, No:1

0 yorum: