Kanüller

12:49 pharmak 0 Comments

Tıbbi sarf malzeme grubumuzun en kalabalık, kullanım alanı en geniş olanlardan biri ile daha birlikteyiz; Kanüller.
Kelime anlamına baktığımızda neden kullanım alanının bu kadar geniş olduğunu anlayacağız. Latince "canna" kelimesinin çoğulu olup, "küçük kamış (little reed)" anlamına gelir. Genellikle vücudun içine yerleştirilen, vücut sıvılarının toplanması için kullanılan medikal sarflardır. Ben vücudu dış dünyaya açan küçük kanallar olarak görüyorum kendilerini :)
Kataterlerle benzer amaçlar için kullanıldıklarını söyleyebiliriz. Hatta bazı malzemeler için kanül/katater kavramları eş kullanılır. Araştırdığımda iki malzeme ayrımının kanüllerin birer trokar (ya da delici cisim denilebilir) ile yerleştirildiği ( nazal kanüller hariç) ve daha kısa süreli girişimler için kullanılması olarak yapıldığını gördüm.
Kanülleri temel başlıklar halinde sınıflandırmayı isterdim ancak kullanılmadığı alan yok gibi. Damar yolu açılmasında kullanılan IV Kanüller, filmlerde sıkça gördüğümüz nazal oksijen kanülü, oftalmik operasyonlarda kullanılan kanüller, trakeostomi kanülleri... Bu listeyi daha da uzatmak mümkün. Hemen her hastanenin kesişim kümesi olabilecek olanlar ise IV kanüller, trakeostomi kanülleri ve nazal oksijen kanülü. Sıra ile bahsedecek olursak:
IV Kanüller: İntravenöz kanüller venden kan almak, serum/ilaç uygulamak amacı ile kullanılırlar. Damar büyüklüğüne göre uygulanmak üzere çeşitli boyutları vardır;

IV Kanül boyutları

Görselde olmayan bir de mor kanül (26 G) mevcuttur. Mor ve sarı kanül yenidoğan ve çocuklarda kullanılır. Pembe ve mavi kanül acillerin vazgeçilmezidir. Resimdeki 14G kırmızı kanülü ben hiç görmedim, ihtiyaç da duyulmadı :)
Trakeostomi kanülü: Spontan solunumu uzun süre gerçekleştiremeyecek hastalara mekanik ventilasyon için trakeostomi (trakeye stoma) açılır. Plastik ve metal türleri vardır. Plastik olanlar PVC veya silikondan, metal olanlar gümüş veya paslanmaz çelikten üretilirler. Trakeostomi açılacak bölgeye göre çeşitli çaplarda boyları ile kaflı ve kafsız seçenekleri mevcuttur.
Daha detaylı bilgi için
Nazal Oksijen Kanülü: Solunum desteğine ihtiyaç duyan hastalarda oksijen desteği sağlamak için kullanılırlar. Dizilerde hastanede yatış sahnesi varsa olmazsa olmazlardandır :) Tabi acil servislerin de olmazsa olmazıdır.

Nazal oksijen kanülü uygulaması

Bahsettiğim kanüller dışında kardiyovasküler kanüller, artroskopi kanülleri vb pek çok branşta kullanılan kanüller mevcuttur. İlerleyen günlerde onlarla ilgi de bilgi vermek üzere :)