Koroner Stentler
Stent kelime anlamı olarak, tıpta bir hastalığa bağlı olarak lokalize akış daralmasını önlemek için ya da cerrahi operasyonlara yardımcı olması için takılan yapay bir yama (mesh) mantığı ile kullanılan bir "tüp"tür. Özellikle kardiyoloji ve üroloji alanında kullanılmaktadır.Yazımızın konusu olan koroner stentlerin keşfi 1980’li yılların sonuna dayanır. FDA ilk defa 1994 yılında bir stente kullanım onayı vermiştir.
 |
| Koroner stent Kaynak:http://www.biovoicenews.com/coronary-stents-to-be-included-in-nlem-soon/ |
Stentlerin çalışma mantığı, aterom plak nedeni ile daralan koroner damarlara yerleştirilerek, damarın çapının eski haline getirilerek azalan kan akımının tekrar arttırılmasıdır. İlk etapta keşfedilen ve kullanılan stentler sadece metal (çıplak) stentlerdir. Bu stentler arteriyel kollapsı engellemekle birlikte restenoz riskini azaltmamaktadır. Aynı zamanda koagülasyon riski nedeni ile hastanın stent yerleştirilmesini takiben ömür boyu oral antikoagülan kullanması gerekmektedir. Bu noktadan hareketle restenozu inhibe eden ilaç kaplı stentler geliştirilmeye başlanmıştır.
Temel olarak koroner stentler ikiye ayrılır;
- Balonla Açılan Stentler
- İlaç Kaplı Stentler
Balonla Açılan Stentler
Silindir şeklinde, paslanmaz çelik (genellikle, kobalt ve platin stentler de bulunmaktadır) yapılmış, anjioplasti balonuna monte stentlerdir. Malzemenin esnek yapılı vasküler sistemde doğru bir şekilde, doğru konuma yerleştirilmesi için kılavuz kataterler ve sheatler kullanılmaktadır. Bu stentin prototipi olan Palmaz stent zaman içerisinde ciddi anlamda geliştirilmiştir. Balonla açılan stentlerin pek çoğu yüksek radyal güce sahip olmakla birlikte, esnek değildir. Stent mesh’inin daha küçük hücreler halinde ve daha ince yapıda tasarlanması ile radyal güç korunurken esneklik de arttırılmaktadır.
İlaç Kaplı Stentler
İlaç kaplı stentler, çıplak stent yerleştirilmesine bağlı damar içi hiperplaziden kaynaklanan restenoz insidansını azaltmak amacıyla, stentin yerleştirildiği bölgede salgılanacak, endotelizasyonu engelleyen bir ilaç yüklenmiş stentlerdir. Dış yüzeyine yapılmış olan kaplama, kontrollü salım sağlayarak inflamatuar ajanların ve büyüme faktörlerinin salgılanmasını engeller.
İlaçlı stentler balona monte, paslanmaz çelik veya kobalt-krom matriksten yapılıdırlar. Stente bağlı polimeri kaplayan antiproliferatif ilaç stentin yerleştirilmesinden sonra koroner duvara salınarak endotelizasyonu engeller.
Piyasadaki ilaçlı stentleri aşağıdaki şekilde sınıflandırabiliriz;
Boston Scientific
• Taxus, ION (paklitaksel kaplı)
• Promus Premier (everolimus kaplı)
Cordis - CYPHER (Sirolimus kaplı)
Abbott - XIENCE XPEDITION (Everolimus kaplı)
Medtronic - ENDEAVOR, RESOLUTE (Zotarolimus kaplı)
İlaç kaplı stentler Cordis’in CYPHER’i 2003 yılında ve Boston’ın TAXUS’u 2004 yılında piyasaya sürmesinden sonra hızla gelişim göstermiştir. 2005 yılında ilaç kaplı stentler için tromboz riski konusunda şüpheler oluşmuştur. FDA 2007 yılında yayınladığı raporda en az bir yıl boyunca dual antiplatelet (asprin+klopidrogel) kullanılmasını önermiştir.
Kardiyoloji-KVC branşları öğrenilmesi zor olmakla birlikte yatırımın, dolayısıyla Ar-Ge'nin yüksek olduğu bir alan. Özellikle ilaç kaplı stentler uzmanlık alanımız olan ilaç ve tıbbi malzemenin kombinasyonu olduğu için benim de ilgimi çeken malzemelerden birisi. Koroner stentler konusundaki oldukça yalın olan bu yazı da umarım faydalı olmuştur :)
Kaynaklar:
Share story
0 yorum: