Mesh (Yama)

02:50 pharmak 0 Comments

Tıbbi sarf malzeme deposuna başladığım dönemlerde sıklıkla istenen malzemelerden birisiydi "meş". Global adının lokale yerleşmesiyle benim yeniyetme bir eczacı olarak anlayamadığım bu malzeme de mantık olarak yine oldukça basit ama yapı olarak da oldukça kompleks bir malzeme idi.
Tıptaki karşılığı "prostetik yama" olmakla birlikte "mesh" kelimesi ne yazık ki daha yaygın kullanımda olduğu için yazımda bu terminolojiyi kullanacağım.
Mesh'ler herni yani fıtık onarımında kullanılan materyaller. Kullanım mantığını anlamak için herninin ne olduğunu biraz bilmekte fayda var. Herni (fıtık) bir organın veya doku parçasının etrafını saran kas ve bağ dokudaki zayıflık nedeni ile boşluğa çıkarak anatomik bütünlüğün bozulmasıdır. Fıtık deyince ilk aklımıza gelen bel fıtığının (lumbar disk hernisi) yanı sıra sıklıkla karşılaşılan herniler inguinal, insizyonel, ventral, umblikal, hiatal hernilerdir. Fıtığın doku zayıflığı nedeni ile çevre dokulara yayılmasının önüne geçebilmek için bu zayıf dokuların üstüne yama yapılması da gayet mantıklı :)
Bir malzemeyi anlamak için kullanım alanlarına göre sınıflandırma yapmak benim için her zaman çok öğretici olmuştur. Malzeme ile daha sonra karşılaştığınızda şablondaki yerine oturtuyorsunuz ve yönetmek oldukça kolay hale geliyor.
Bu bağlamda öncelikle mesh materyalini anlamak oldukça yok gösterici olabilir. Hammaddelere baktığımızda çeşitli kaynaklarda farklı sınıflandırmalar olsa da benim aklıma en çok yatan başlık sınıflandırılması şu şekilde;
Emilmeyen ve sentetik materyaller: Polipropilen, ePTFE veya polyester hammaddelerinden üretilirler. Oldukça yaygın kullanılırlar.
Emilmeyen ve sentetik bariyerli materyaller : İntraperitoneal kullanılır. Vücut tarafından emilen veya emilmeyen bir bariyer mevcuttur. Bu bariyer organ adezyonunun önlenmesini sağlar. Bu bariyer materyali ePTFE, poliüretan, okside rejenere selüloz, omega-3 yağ asitleri, kollajen veya beta glukan olabilir.
Sentetik ve kısmı emilebilir meshler:  Bu grupta biyomalzeme yoğunluğu ve inflamatuar özellikler azaltılırken uzun dönemde yara iyileşmesi ve intraoperatif kullanım özellikleri iyileştirilmesi amaçlanmıştır.
Kombine meshler: İki farklı mesh materyalinin iyi taraflarını alırken komplikasyonları önleme amaçlı üretilirler.  
Biyolojik meshler: Genellikle abdominal duvar onarımında kullandırılan insan veya hayvansal kaynaklı materyallerdir.
Halihazırda hastanelerimizde kullanılan meshleri keşke bu kadar çeşitlendirebilsek:) Bizim hastanelerimizde genellikle prolen, dual ve kompozit mesh kullanılıyor. Hangi meshi kullanacağına hastanın durumuna göre elbette ki hekim karar veriyor. İdeal bir mesh doku tarafından iyi tolere edilebilmeli, dayanıklı, adezyon özelliği minimum ve por genişliği optimum düzeyde olmalıdır.
Maliyet olarak baktığımızda hammadde ile doğru orantılı olarak prolen mesh en ucuz olanıdır. Dual ve kompozit meshler de birbiri ile yakın fiyatlara sahipler. Uzakdoğu ürünlerinin piyasaya girmesinden önce oldukça yüksek maliyetleri olmakla birlikte halihazırda fiyatlar bir miktar daha düşük. Elbette bu alanda önde gelen firmaların fiyatlarından değil, ülke alım ortalamalarından bahsediyorum.
Ülkemizde Bard, Medtronic ve Johnson&Johnson önde gelen mesh tedarikçileri. J&J Physio Mesh'lerinin piyasadan toplatılmasından sonra bu pazarda çok aktif olmasa da önemli aktörlerden birisi. Yukarıda bahsettiğim derlemede global markaların sınıflandırdığı bir tablo var ve bence harika, buradan ulaşabilirsiniz.
Sağlık Uygulama Tebliği tarafına bakacak olduğumuzda ise aşağıdaki tabloyu görüyoruz;



Cerrahi branşının önemli kalemlerinden birisini de elimden geldiğince anlatmaya çalıştım. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.



Kaynaklar:
Abdominal Wall Hernias,
https://www.fda.gov/MedicalDevices/ProductsandMedicalProcedures/ImplantsandProsthetics/HerniaSurgicalMesh/default.htm
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3360857/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5571666/

0 yorum: